Velen maken deze zomer weer lange reizen om op de vakantiebestemming ontspanning te zoeken. De reis zelf levert vaak de nodige stress op: files op de snelweg, lange rijen op Schiphol of vertraagde treinen. Oh ja, ook het klimaat en natuur kunnen gestrest raken van vakantiegangers. Is er geen betere manier om te ontstressen? Ik heb een tip! Wel eens gehoord van ‘bosbaden’? Bij bosbaden komt geen water te pas, je dompelt jezelf onder in de natuur, met al je zintuigen open. Ik ben fan.
Bosbaden komt oorspronkelijk uit Japan. Daar noemen ze het Shinrin-yoku, en het is in de jaren 80 ontwikkeld als een remedie tegen burn-out en andere stress-gerelateerde klachten. Het is veel meer dan een simpele boswandeling. Het begint met minstens 15 minuten rustig zitten in de natuur. Het gaat er niet om actief te zijn, maar juist om stil te zijn en te observeren hoe de natuur op jou reageert. In onze drukke en snelle maatschappij is bosbaden een kadootje aan jezelf. Studies tonen aan dat bosbaden stresshormonen tot wel 30 dagen lang verlagen na slechts één bosbad! Het helpt onze geest te kalmeren, ons zenuwstelsel te ontspannen en ons weer te verbinden met de natuur. Daar kan geen verre vakantie aan tippen, volgens mij!
Het bijzondere aan bosbaden is dat je je helemaal openstelt voor de natuurlijke omgeving en alles wat daar leeft. Bosbaden nodigt uit tot vertraging, verstilling en verbinding. Het draait om het observeren en ervaren van de eenvoudige schoonheid van de natuur om ons heen, zonder de drang naar nieuwe prikkels. In principe kan je overal bosbaden, dus ook in de stad. Het kan overal plaatsvinden: in een park, aan een gracht, of zelfs gewoon in je eigen tuin. Het belangrijkste is dat je je comfortabel en veilig voelt, omringd door elementen van de natuur.
Probeer het ook eens uit: zoek een mooi en rustig plekje in het groen (bos, park of tuin), ga comfortabel zitten (je mag best een opvouwbaar campingstoeltje gebruiken of een matje) en luister vijf minuten lang met volledige aandacht naar de geluiden om je heen. De zoemende bijen, het ritselen van bladeren in de wind, het zingen van vogels. Blijf daarna ten minste een kwartier rustig zitten en stel al je zintuigen op scherp. Snuif de geuren op, kijk naar alles wat beweegt, voel de wind en de zachte veerkracht van het mos. Je zult merken dat je geleidelijk steeds meer een onderdeel van die natuur gaat worden, je hoort, ziet en ruikt steeds meer. Er ontstaat wederzijdse verbinding.
Verschillende dieren zien jou niet meer als indringer, als een vreemde. Vlinders, bijen en hommels en soms vogels komen dichterbij. Je raakt onder de indruk van hun nijvere gedrag om van bloem tot bloem te vliegen om lekkere nectar te scoren. En dan rusten ze even op een zonnig blaadje en warmen ze zich op. Misschien komt er een merel dichterbij, die je nieuwsgierig aankijkt om vervolgens al hippend en pikkend plots een wormpje uit de grond te trekken. Dat oogcontact doet wat met mij. Ik voel me gestreeld dat de merel niet bang is voor mij. Door deze indrukken, door het gevoel van verbinding, voel ik een soort serene rust opwellen. De aandacht en verwondering maken je hoofd leeg.
Niet alleen verander je zelf door het bosbaden, maar ook je relatie met de natuur verandert. Onlangs was ik bij een uitvoering van Klaterklanken op landgoed De Haere bij Olst, waar musici spelen in en met de natuur. Een aantal zangers kwam al zingend van verschillende kanten aan gelopen en plots deden ook verschillende vogels, vanuit de boomtoppen, mee aan het muzikale gebeuren. Magisch! Sindsdien hoor ik bij elk vogelgezang een muzikant aan het werk en luister ik ernaar met veel meer aandacht en respect.
Bosbaden is een eenvoudige, toegankelijke manier om jezelf te verbinden met de natuurlijke wereld om ons heen. Ik ben ervan overtuigd dat dit niet alleen belangrijk is voor jezelf maar ook voor de natuur. Want zeg nu eerlijk, voelen wij ons als mensen niet moreel hoog boven de boven de natuur staan? Hoe erg vinden wij het dat inmiddels in Europa één op de vijf planten en dieren met uitsterven bedreigd worden? Door pesticiden, te veel stikstof en door de nu al voelbare klimaatverandering (droogte, hitte, en overstromingen) door onze grote CO2-uitstoot. Veel wilde bijen die in de grond nestelen, hebben deze winter en voorjaar niet overleefd door de extreem natte grond en grote overstroomde gebieden. Met bosbaden, de onderdompeling in de natuur, ervaar een sterke verbondenheid waardoor je meer waardering of zelfs ontzag gaat voelen voor de natuur en al het leven daarin. Natuur gaat voelen als een bondgenoot, een vriend en niet louter als economisch wingewest. Je gaat je realiseren dat wij mensen niet zonder de natuur kunnen, we zijn er zelf onderdeel van. Natuur is goed voor mensen. En nu is het zaak dat mensen ook goed zijn voor de natuur. En dat ben je door klimaatbewust te leven. Dus even geen verre vakantie meer, maar heerlijk bosbaden in ons eigen landje.